Prof. Dr. V e d a t

I ş ı k h a n

SINIF ÖĞRETMENLERİNİN İŞ ORTAMINDA YAŞAMIŞ OLDUĞU BAZI SORUNLAR ve TÜKENMİŞLİK

Some Workplace Problems and Burnout Among Class Teachers 

ÖZET

İnsanlarla birebir, yakın bir etkileşimi gerektiren öğretmenlik mesleği, eğitim ortamında, kişilerin etkisinde kaldığı özgün ve yoğun stres yaratan durumlar nedeniyle, bireylerin özellikle ruhsal sağlıklarının ve buna bağlı olarak da çalışma yaşamlarının kötü yönde etkilenmesinde yüksek risk grubunda yer almaktadır. Karşılaştıkları bu yıpranma süreçleri nedeniyle bu çalışmada, öğretmenlerin tükenmişlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada, tarama modeline uygun olarak, Bilgi Toplama Formu ve Öğretmen Tükenmişlik Ölçeği (ÖTÖ) kullanılmıştır. Araştırma sonunda, Ankara Merkez İlçelerde görev yapan toplam 187 öğretmene ulaşılmıştır. Araştırmada, tükenmişlik ölçeğinin dört alt boyutu olan, görülen idari destek, işe bağlı stresle başa çıkma, iş doyumu ve öğrencilere yönelik tutumlar arasında cinsiyete göre istatistiksel açıdan anlamlı fark olduğu, yaşa, medeni duruma, eğitim durumuna ve hizmet yılına göre ise istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir (p<0,05). Araştırma sonunda, eğitim kalitesini etkileyen en önemli faktörlerin başında gelen, öğretmenlerde yaşanan tükenmişliğin önlenebilmesi amacıyla çeşitli düzeyde müdahalelerin yapılması gerektiği belirlenmiştir.

 

The profession of teaching, which requires a close interaction with people, is a job that is in the high risk group in terms of affecting especially the psychological condition of individuals and therefore their working life because of the effects of situations which cause stress. The research below has been carried out to examine the condition, reasons and results of burnout among teachers, which is a phenomenon that has a complex structure. In this research, scanning method is used and teachers’ level of burnout is determined via questionnaires and Teacher Burnout Scale (TBS). During the research, 187 teachers who work at central towns of Ankara have been reached. In the research, it is identified that there are considerable statistical differences among sex, job satisfaction and the four dimensions of burnout scale: administrative support, dealing with stress of work, job satisfaction and attitudes towards students (p<0.05). At the end of the research, it is determined that measures must be taken at various levels with the purpose of preventing teachers from burnout, which is one of the most important elements that affects the quality of education.