Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan, TBMM Genel Kurulunda, Bakanlığın 2024 yılı bütçesi üzerinde konuşma yaptı.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile bağlı kurumların 2024 yılı bütçesi üzerine TBMM Genel Kurulunda konuşma yapan Bakan Işıkhan, konuşmasına İsrail’in yaklaşık iki buçuk aydır Gazze’ye yönelik sivil-çocuk, hastane-ibadethane-mülteci kampı ayrımı yapmadan gerçekleştirdiği saldırıları kınayarak başladı.
Soykırım yapan İsrail’in artık uluslararası hukuk önünde hesap vermesi gerektiğini kaydeden Işıkhan, “Saldırılar sonucunda şehit düşen Filistinli kardeşlerimize Allah’tan rahmet, yaralı olanlara da acil şifalar diliyorum. Geçmişten bugüne, her daim mazlum ve mağdurun yanında yer almış bir millet olarak bugün de Gazze’nin sesi olmaya, onurlu ve adil tavrımızı ortaya koymaya devam edeceğiz” diye konuştu.
Ülkenin güvenliği ve bölünmez bütünlüğünü korumak için canlarını feda eden şehitlere rahmet, gazilere sağlıklı ve uzun ömürler dileyen Bakan Işıkhan, geçtiğimiz gün hayatını kaybeden Kocaeli Milletvekili Hasan Bitmez’e de Allah’tan rahmet; ailesine, yakınlarına ve Meclise başsağlığı dileklerini iletti.
ILO Ana Sözleşmesi’nin 19’uncu maddesi uyarınca bilgi veren Işıkhan, “Haziran ayında düzenlenen Uluslararası Çalışma Teşkilatı’nın 111’nci Uluslararası Çalışma Konferansı’nda, ülkemizin de oyuyla ‘191 Sayılı Güvenli ve Sağlıklı Bir Çalışma Ortamı konulu Uluslararası Çalışma Sözleşmesi ve 207 sayılı Tavsiye Kararı’ ile ‘Nitelikli Çıraklık konulu Tavsiye Kararı’ kabul edilmiştir. 2022 yılında ILO’nun Çalışma Yaşamında Temel İlke ve Haklar Çerçevesi’ne ‘güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı’ kavramı dâhil edilmiştir. 191 Sayılı sözleşmeyle; 15 uluslararası çalışma standardında bazı değişiklikler yapılmıştır. Temel olarak söz konusu uluslararası çalışma standartlarının ILO temel ilke ve haklarına atıf yapılan bölümlerine ‘güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamı’ kavramı eklenmiştir. Söz konusu Sözleşme ve Tavsiye Kararı ile öngörülen değişiklik önerileri, teknik ve şekilsel nitelikte olup uluslararası çalışma standartları bünyesinde bütünlük ve netlik sağlamayı amaçlamaktadır” ifadelerini kullandı.
Bakan Işıkhan, Türkiye’nin 191 sayılı ILO Sözleşmesi’ni onaylaması ve bunun sonucunda değişiklik öngörülen Sözleşmeler arasında yer alan ve Türkiye’nin de daha önce onaylamış olduğu ‘182 sayılı En Kötü Biçimlerdeki Çocuk İşçiliğinin Yasaklanması ve Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Acil Eylem Sözleşmesi’ ve ‘187 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliğini Geliştirme Çerçeve Sözleşmesi’nde bahsedilen değişikliklerin kabulü amacıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından çalışmalara başlandığını bildirerek, şöyle devam etti:
“111’nci Uluslararası Çalışma Konferansı’nda kabul edilen ve diğer yol gösterici belge niteliğinde olan ‘208 sayılı Nitelikli Çıraklık konulu Tavsiye Kararı’ ise, çıraklık kavramına net bir tanım kazandırmakta, hakları ve korunmaları da dâhil olmak üzere nitelikli çıraklığa ilişkin yüksek standartları belirlemektedir. Tavsiye Kararında, üye ülkelerin, ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde işbirliğine işaret edilmekte ve edinilen becerilerin ulusal, bölgesel ve uluslararası düzeyde tanınması teşvik edilmektedir. Son olarak ILO, genel direktörü Sayın Gilbert Hangbu’nun, G-20 zirvesinde Hindistan’da ikili görüşmelerde bize ilettiği teşekkür mesajını sizlerle paylaşmak istiyorum: Hangbu; ‘Ukrayna-Rusya savaşı süresince tahıl koridoru sayesinde başta kadınlar ve çocuklar olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti Devletinin üstün çabasıyla birçok Afrikalının açlıktan kurtulduğunu söyledi’. Bunun için Dünya Lideri Sayın Cumhurbaşkanımıza, milletvekillerimize ve Aziz Milletimize en içten şükranlarını ilettiler.”
“2024 Yılı İçinde Deprem Bölgesini Ayağa Kaldırmak İçin, İşbaşı Eğitim Programlarımız Başta Olmak Üzere Çalışmalarımıza ve Desteklerimize Devam Edeceğiz”
11 ili bir gecede yerle bir eden 6 Şubat depremlerini anımsatan Bakan Işıkhan, “Asrın afetinde binlerce insanımızı kaybettik. Bu tür afetlerin bir daha yaşanmamasını yüce Rabbimden niyaz ediyorum. Depremde kaybettiğimiz vatandaşlarımıza Allahtan rahmet diliyorum. Binlerce ton beton yığınının altında kalan kardeşlerimizi kurtarmak için binaları büyük bir ustalık ve incelikle kazıyan tüm madenci kardeşlerime teşekkür ediyorum. Kahraman madencilerimizin başarılarını hep birlikte izledik. Ellerindeki kömür karasıyla; ülkemizin, milletimizin, evlatlarının ve evlatlarımızın geleceğini aydınlatan fedakar emekçilerimizden Allah razı olsun” diye konuştu.
6 Şubat depremlerinin işgücü piyasaları üzerinde ciddi anlamda olumsuz etkilere sebep olduğunu belirten Işıkhan, şunları kaydetti:
“Bu olumsuz etkilerin en aza indirilmesi amacıyla; hızlı bir şekilde çalışma hayatı ve sosyal güvenlik alanında aldığımız tedbirler ile yaraları hızla sararak normalleşme çalışmalarına başladık. OHAL ilan edilen illerde işçilerimizin işten çıkarılmaları sınırlandırıldı. İşveren ve işçilerin yükümlülükleri ileri tarihlere ertelendi. Sosyal Güvenlik Kurumunca sağlanan gelir ve aylıklar erken ödendi. Sosyal güvenlik kapsamında yer alan birçok kalemden katılım payı alınmaması sağlandı. Kısa çalışma ödeneği kapsamında deprem bölgesinde yer alan yaklaşık 111 bin vatandaşımıza toplamda 1 milyar lira ödeme gerçekleştirildi. Ayrıca, 82 bin vatandaşımıza yaklaşık 697 milyon lira nakdi ücret desteği ödemesi yapıldı. Deprem bölgesinde, Toplum Yararına Programlar uygulanmaya başlandı. Bu kapsamda; toplamda 57 bin kişilik program ile yaklaşık 7 milyar lira ödenek tahsis edildi. TYP uygulamalarında esneklik getirildi. Deprem bölgesi için mücbir sebep halinin 30 Nisan 2024 tarihine kadar uzatılmasıyla vatandaşlarımızın bazı yükümlülüklerini erteledik ve yapılandırma başvurularını düzenledik. 2024 yılı içinde de deprem bölgesini ayağa kaldırmak için, işbaşı eğitim programlarımız başta olmak üzere çalışmalarımıza ve desteklerimize devam edeceğiz.”
“Nihai Hedefimiz Bu Yüzyılı; Emeğin, Yatırımın, Üretimin, İstihdamın, Büyümenin, Kalkınmanın ve Refahın Yüzyılı Yapmaktır”
Bakan Işıkhan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın, küresel koşulları analiz ederek ve Türkiye’nin yapısal dinamiklerini dikkate alarak, Türkiye Yüzyılı vizyonu ile daha güçlü, daha kapsayıcı ve sürdürülebilir bir sosyo-ekonomik kalkınmayı teşvik etmeye yönelik politikaları uygulamaya devam ettiğini aktararak, “Nihai hedefimiz bu yüzyılı; emeğin, yatırımın, üretimin, istihdamın, büyümenin, kalkınmanın ve refahın yüzyılı yapmaktır; Herkesin sosyal güvenlik şemsiyesi altına alındığı, adil ve kapsayıcı bir Türkiye Yüzyılına ulaşmaktır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı olarak 12. Kalkınma Planı ile Orta Vadeli Programı da dikkate alarak bazı alanlara odaklanmış bulunuyoruz. Bu doğrultuda, çalışma hayatının gündemine ilişkin önemli adımlar atmayı hedefliyoruz. Bu politika tedbirleri ile ulaşmakta kararlı olduğumuz ana hedefler bulunmaktadır; istihdamı artırmak, işgücü piyasasını güçlendirmek ve geleceğin ihtiyaçlarına uyum sağlamaktır” değerlendirmelerinde bulundu.
“Kadınların İşgücüne Tam, Eşit, Güvenceli ve Etkin Katılımını Teşvik Etmek Amacıyla İhtiyaç Duyulan Özel Programları Hayata Geçireceğiz”
Bu ana hedefler ışığında, çalışma hayatına ilişkin gündemin başlıklarına ilişkin bilgileri paylaşan Bakan Işıkhan, şunları söyledi:
“Kadınların işgücüne tam, eşit, güvenceli ve etkin katılımını teşvik etmek amacıyla ihtiyaç duyulan özel programları hayata geçireceğiz. Mesleki ve teknik eğitimi, Türkiye’nin meselesi olarak görüyoruz. Mesleki ve teknik eğitim mezunlarının işgücü piyasasının ihtiyaçlarına daha iyi yanıt verebilmesini sağlayacak çalışmalarımıza hız kesmeden devam edeceğiz. Tüm sektörlerin ana personel – ara personel; nitelikli – niteliksiz personel ihtiyacını belirleyerek işbaşı eğitim programlarını bu doğrultuda geliştireceğiz. Bu kapsamda, okul-sektör iş birlikleri ile staj ve işbaşı eğitimi programlarını yaygınlaştıracağız. Diğer hedeflerimiz ise; uluslararası rekabeti esas alarak stratejik insan kaynağımıza yatırım yapmak. Bu bakımdan; savunma sanayii, yapay zekâ, siber güvenlik, temiz ve sürdürülebilir enerji ile uzay teknolojileri gibi stratejik alanlarda kamu- üniversite-özel sektör iş birliği ile nitelikli işgücü yetiştireceğiz. Özel politika gerektiren grupları dikkate alarak iş ve meslek danışmanlığı hizmetlerinde hane bazlı izleme sistemine geçmek, böylece istihdam fırsatlarını daha fazla insanımıza ulaştırmak en önemli amacımızdır. İkiz dönüşüm olarak da ifade edilen yeşil ve dijital dönüşüm alanlarında meslek standartları ve yeterlilikler oluşturarak işgücünü bu yeni dönüşüme hazırlamak, yeşil ve dijital yetkinlik açığını kapatmak. İş-yaşam dengesini gözeterek yeni nesil esnek çalışma modellerine ilişkin hukuki düzenlemeleri gerçekleştirmek. Bu bağlamda, güvenceli esnekliği sağlamak üzere ikincil mevzuat çalışmaları yapmaktır.”
“5 Milyon İlave İstihdam Sağlayarak İşsizlik Oranımızın Yüzde 7,5’e Gerilemesini Hedeflemekteyiz”
Bakan Işıkhan, küresel ve bölgesel düzeyde yaşanan jeopolitik gerilimlerin ve ekonomik dalgalanmaların yanı sıra salgın hastalıkların, doğal afetlerin, su, gıda ve enerji krizlerinin, yeni risk ve belirsizlikleri ortaya çıkardığı bir ortamda Türkiye’nin, istihdamda ve işgücüne katılımda görülen artış eğilimini sürdürmeyi başardığına vurgu yaparak, “Bu kapsamda, 2028 yılı sonuna kadar 5 milyon ilave istihdam sağlayarak işsizlik oranımızın yüzde 7,5’e gerilemesini hedeflemekteyiz. İstihdam ve çalışma hayatı alanında, başta özel politika gerektiren gruplar olmak üzere toplumun tüm kesimlerine; yeterli bir gelirle; kayıtlı, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlandığı koşullarda iş imkânlarının sunulması temel amacımızdır” ifadelerini kullandı.